Yeni Nəsil Niyə İş Bəyənmir?
Son dövrlərdə tez-tez eşitdiyimiz bir ifadə var: "Yeni nəsil iş bəyənmir." Bəs bu fikrin arxasında hansı səbəblər dayanır? Gənclərin iş dünyasına baxışı əvvəlki nəsillərlə müqayisədə niyə bu qədər fərqlidir? Bu bloqda yeni nəsilin iş seçimində qarşılaşdığı problemləri və dəyişən iş dünyasının reallıqlarını araşdıracağıq.
Gənclərin İş Dünyasından Gözləntiləri
Əvvəlki nəsillər üçün işdə əsas prioritetlər stabillik, təhlükəsizlik və davamlı gəlir idi. Ancaq yeni nəsil üçün bu dəyərlər artıq o qədər də vacib deyil. Onlar daha çox aşağıdakı xüsusiyyətlərə üstünlük verirlər:
- Mənalı iş – Gənclər gördükləri işin sosial və ya şəxsi mənası olmasını istəyirlər.
- Kreativlik və inkişaf imkanları – Onlar monoton və rutin işləri deyil, özlərini inkişaf etdirə biləcəkləri sahələri seçirlər.
- Sərbəst iş qrafiki – Gənclər artıq 9-dan 6-ya kimi iş rejiminə uyğunlaşmaq istəmirlər. Uzaqdan işləmə və sərbəst qrafik onlar üçün daha cəlbedicidir.
Bu gözləntilər yerli iş bazarında nə qədər qarşılanır? Təəssüf ki, bir çox işəgötürənlər hələ də köhnə sistemlər üzrə fəaliyyət göstərir və bu səbəbdən də yeni nəsil üçün həmin işlər cəlbedici görünmür.
İşəgötürənlərin Tələbləri və Reallıq
Bir çox işəgötürən gənclərdən yüksək tələblər gözləyir:
- Təcrübə (Klik edin)
- Bir neçə dil bilikləri
- Müasir texnologiyalara bələdlik
Amma burada bir paradoks yaranır:
"Haradan təcrübə qazanaq ki, heç kim təcrübəsiz işə qəbul etmir?"
Bu sual gənclər arasında ən çox səslənən şikayətlərdən biridir. Onlar iş tapmaq üçün təcrübə lazımdır, amma təcrübə qazanmaq üçün iş tapmaq çətinləşir.
Digər tərəfdən, maaş məsələsi də mühüm rol oynayır. Gənclər bəzi hallarda yüksək maaş gözləyirlər, amma işəgötürənlər deyirlər ki, həmin maaşı qazanacaq bacarıqlar hələ gənclərdə formalaşmayıb. Bu da işəgötürən və gənclər arasında gözlənti uyğunsuzluğuna səbəb olur.
Sosial Şəbəkələrin Rolunu Nəzərə Almaq Lazımdır
TikTok, Instagram kimi sosial şəbəkələrdə gənclər tez-tez luks həyat tərzi, sərbəst iş imkanları və qısa zamanda böyük gəlir əldə etmə yolları barədə məzmunlarla rastlaşırlar. Bu da onların ənənəvi işlərə marağını azaldır. Artıq ofis işi və ya fiziki əmək gənclər üçün o qədər də cəlbedici deyil.
Digər tərəfdən, sosial şəbəkələr gənclərə öz brendlərini yaratmaq, freelance işləmək və digital nomad olmaq kimi yeni yollar təqdim edir. Bu da onları ənənəvi iş modellərindən uzaqlaşdırır.
İş Dünyası Dəyişməlidir
Bir çox işəgötürənlər yeni nəsil haqqında belə düşünür: "Tənbəldirlər, çalışmaq istəmirlər." Amma məsələ tənbəllik deyil. Məsələ ondadır ki, iş dünyası artıq köhnə qaydalarla idarə olunmur. Müasir gənclər daha çox yaradıcılıq, özünü ifadə etmə və şəxsi inkişaf imkanları təqdim edən işlərə üstünlük verirlər.
Bu dəyişiklikləri nəzərə alaraq işəgötürənlər:
- Elastik iş qrafikləri təqdim etməli
- İşçilərin inkişafına dəstək verməli
- Müasir texnologiyalardan istifadəni təşviq etməli
- Freelance və layihə əsaslı iş imkanlarını artırmalıdır
Problem İşdədir, Yoxsa Sistemdə?
Gənclərin iş bəyənməməsi mövzusu çoxşaxəlidir. Bu problemi yalnız gənclərin gözləntiləri və ya işəgötürənlərin tələbləri ilə izah etmək mümkün deyil. Əsas səbəb, iş dünyasının gənclərin yeni tələblərinə uyğunlaşmamasıdır.
Bəlkə də problem gənclərdə deyil, iş yerlərinin dəyişməsindədir. Dünya sürətlə dəyişir və iş dünyası da bu dəyişikliklərə uyğunlaşmalıdır. Əks halda, yeni nəsil ənənəvi iş yerlərindən daha çox alternativ yollar axtarmağa davam edəcək.
