Əşrəf Murad: "Sevgi və etiraz" retrospektiv sərgi

Əşrəf Murad: "Sevgi və etiraz" retrospektiv sərgi
16 mart – 16 iyun
XX-XXI əsrlər Azərbaycan Rəngkarlığı Muzeyi














The Museum Of Art/ Rəngkarlıq Muzeyi
Bayil district, National Flag Square, 1000 Bakü






Giriş Sərbəstdir!

YARAT Müasir İncəsənət Məkanı, azərbaycanlı nonkonformist rəssam Əşrəf Muradın ilk genişmiqyaslı muzey sərgisini təqdim edir. Həm Azərbaycanın, həm də xarici ölkələrin fərdi və ictimai kolleksiyalarında saxlanılan əsərlərdən toplanmış bu sərgi XX-XXI əsrlər Azərbaycan Rəngkarlığı Muzeyində keçiriləcək. Bir çox əsərlər geniş ictimaiyyətə ilk dəfə təqdim olunacaq. Sərgi, 50-dən çox əsər ilə rəssamın yaradıcılığının tam spektrini əhatə edir və bir çox rəsmləri, eskizi, albom qaralamaları, rəngkarlıq nümunələri, eləcə də fotoşəkilləri və digər materialları bir araya gətirir.

Əşrəf Muradın 1950-ci illərin sonlarından başlayaraq ölümünə qədər (1979-cu il) yaratdığı əsərləri özündə cəmləşdirən ekspozisiya, sənətkarı möhtəşəm realist rəssam və dövrünün siyasi mühitinin həssas təfsirçisi kimi təqdim edir.

1954-cü ildə Əşrəf Murad İ.Y.Repin adına Leninqrad Rəssamlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunda təhsilini başa vurduqdan sonra Bakıya dönür. Rus realist məktəbinin ən yaxşı ənənələrində işləyən rəssamın rəngkarlıq tərzi hələ tələbəlik illərində müəllimləri tərəfindən yüksək qiymətləndirilirdi. Onun 1957-60-cı illərdə yaratdığı bir sıra böyük ölçülü tarixi mövzulu tabloları ("Qriboyedov və Bakıxanov", "Vətənimiz", "Azadlığa cəhd") Azərbaycanın geosiyasi mühitində faciəvi rol oynamış, bir xalqı iki yerə parçalamış Türkmənçay müqaviləsini vurğulayan, vətənpərvərlik əhval-ruhiyyəsindən bəhs edir. Rəssamın 1960-cı illərdə yaratdığı tabloları, nümunəvi texniki bacarıqlarından əlavə, yüksək rəng duyumu və dövrü üçün qeyri-adi olan müəllif mövqeyini ifadə edirdilər. 1970-ci illərin əvvəlində Əşrəf Muradın həyatında baş vermiş faciəli hadisə onun gələcək yaradıcılıq yolunu həll etmiş oldu. Rəssamın bundan sonraki iztirablı və qapalı həyatı birbaşa olaraq yaradıcılığında əksini tapdı. Rejim üçün səciyyəvi, işıqla dolu, parlaq süjet-tematik rəsm əsərləri, indi melanxolik və dramatik çalarlara boyandı. Rəssamın parlaq palitrası tünd, kompozisiyaları isə lakonik, monumental, ümumiləşdirilmiş və kətanın ölçülərinə görə hiperbolik oldu. Bu dövrdə əsasən iki janr – portret və natürmort – üzərində işləyən rəssamın kompozisiyaları yüksək daxili gərginlik hissi, sirr qalan mistik qüvvə və dəhşətli soyuqluq təəssüratı yaradırlar. Onlar dramatik və həyəcanlı, gərgin və boğulmuş, sanki digər reallığın varlığından bəhs edirlər. Onun rejim rəhbərlərinin portretləri, idmançı obrazları və natürmortları sovet mövzularına aid olsa da, sovet anlayışlarından çox uzaq idilər. Rəssamın yaratdığı, sanki zülmətdən "səssiz" hayqıran rejim və ideologiya liderlərinin portretləri mütləq hakimiyyət və zülmkarlıq mövzuları ətrafında birləşir. Sənətkar sovet həyatının qaranlıq tərəfini əks etdirərək, onun üzərinə ağır yük kimi qoyulmuş sosial realizmin repressiv ehkamlarına qarşı itaətsizliyini işıqlandırırdı. Rəssamın mövzularındakı gizli eyhamları ideologiya, rejim və onun əsaslarına qarşı etirazlar kimi qəbul etmək olar.
XX əsrin ən vacib Azərbaycan rəssamlarından olan Əşrəf Murad incəsənətin inkişafına əvəzsiz töhfələr verdi və növbəti nəsil rəssamlar üçün əsl ilham mənbəyinə çevrildi. O, həyatı boyu heç bir zaman rəsmi olaraq tanınmadı və ilk fərdi sərgisi onun ölümündən sonra, yalnız 1984-cü ildə keçirildi.

Sərgidə Əşrəf Muradın R.Mustafayev adına Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyində, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyasında, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqında, Müasir İncəsənət Muzeyində (Bakı), Nar qalereyasında, eləcə Fərhad Əhmədovun, Fərhad Xəlilovun, Rəşad Babayevin, Elçin Səfərovun, Xəyyam Mirzəzadənin kolleksiyalarında yer almış əsərləri və Ramiz Abutalıbovun, Rafael Gülməmmədovun və Vüqar Muradovun arxivlərindən rəssama aid materiallar nümayiş olunur.

Sərginin kuratoru Fərəh Ələkbərlidir

XX-XXI əsrlər Azərbaycan Rəngkarlığı Muzeyi haqqında

Heydər Əliyev Fondu tərəfindən yaradılmış, Dövlət Bayrağı Meydanının yaxınlığında yerləşən XX-XXI əsrlər Azərbaycan Rəngkarlığı Muzeyinin açılışı 2015-ci ilin iyun ayında baş tutub. 26 may 2018-ci il tarixində isə YARAT Müasir İncəsənət Məkanı, bu muzeydə "Əmək, istirahət və xəyallar: 1960-1980-ci illər Azərbaycan ustadlarının gözləri ilə" adlı ilk sərgini təqdim etdi. Ekspozisiyaya ümumilikdə Azərbaycan mədəniyyətinin qızıl fondunu təşkil edən 23 tanınmış Azərbaycan rəssamının əsərləri daxil edilmişdi. İncəsənət sahəsində fəaliyyət göstərən yerli və xarici mütəxəssislər, kuratorlar və rəssamlar ilə müntəzəm görüşlər sayəsində sərgiyə gələn ziyarətçilər muzeydə təqdim edilən sənətkarların həyat yolları və yaradıcılıqları haqqında daha geniş məlumat almaq imkanını əldə etdilər. Tanınmış rəssamların rəhbərliyi altında həm uşaqlar ("Little Master"), həm də böyüklər üçün ("Özünü kəşf et) keçirilən ustad dərsləri, iştirakçılara öz yaradıcılıq potensiallarını üzə çıxarmağa və təsviri incəsənətin əsaslarını mənimsəməyə kömək etdi. Muzeyin zallarında isə klassikadan roka qədər ən müxtəlif janrlar və istiqamətlərdə musiqi tədbirləri keçirildi. Muzey təhsil müəssisələri ilə sıx əməkdaşlıq edir, muzeyin peşəkar heyəti isə interaktiv ekskursiyaların köməyi ilə hər gün məktəbliləri və tələbələri ekspozisiya ilə tanış edir, onlara incəsənəti anlamağı və təfsir etməyi öyrədirlər.

__________
Ашраф Мурад: «Любовь и протест»

16 марта – 16 июня
Музей Живописи Азербайджана ХХ-ХХI веков

Пространство Современного Искусства YARAT представляет первую большую музейную выставку азербайджанского художника-нонконформиста Ашрафа Мурада. Работы из частных коллекций и государственных собраний как Азербайджана, так и зарубежных стран будут демонстрироваться в Музее Живописи Азербайджана ХХ-ХХI веков. Многие из выставленных произведений впервые будут экспонироваться перед широкой аудиторией. В экспозиции, охватывающей все грани творчества художника, представлено более 50 работ. Вместе с образцами живописи будут выставлены также рисунки, графика, фотографии и прочие архивные материалы, связанные с жизнью и творчеством художника.

Демонстрируя работы, созданные Ашрафом Мурадом начиная с конца 1950-х годов и до самой смерти (1979 г.), выставка раскрывает его как прекрасного живописца-реалиста, к тому же чутко отображающего политическую атмосферу своего времени.

В 1954 году Ашраф Мурад окончил Ленинградский институт живописи, скульптуры и архитектуры им. И.Е. Репина и вернулся в Баку. Еще в годы учебы его преподаватели высоко ценили манеру живописи художника, работавшего в лучших традициях школы русского реализма. Ряд крупных полотен исторической тематики, созданных им в 1957-60-е годы ("Грибоедов и Бакиханов", "На границе", "Попытка к свободе"), повествует о чувстве патриотизма, подчеркивая Туркменчайский договор, сыгравший трагическую роль в геополитической судьбе Азербайджана, разделив народ на две части. Полотна, созданные художником в 1960-е годы, демонстрируют не только его образцовые технические способности, но также тонкое чувство цвета и необычную для своего времени авторскую позицию. В конце 1960-х годов в жизни Ашрафа Мурада произошел трагический случай, который определил дальнейший творческий путь художника. Последующая замкнутая жизнь, полная мук и страданий, напрямую отразилась в его творчестве. Типичные для режима, залитые светом сюжетно-тематические произведения окрасились в меланхоличные и драматичные оттенки. Яркая палитра уступила место темным краскам, а композиции стали лаконичными, монументальными, обобщенными и гиперболизированными в соотношении с размерами холста. В этот период художник, в основном, работает в двух жанрах – портрет и натюрморт – а от его композиций исходит ощущение высокого внутреннего напряжения, таинственной мистической силы и ужасного холода. Драматичные и взволнованные, напряженные и придушенные, они словно говорят о существовании иной реальности. Его портреты лидеров режима, образы спортсменов и натюрморты хоть и относились к советской тематике, но при этом были очень далеки от советских понятий. Создаваемые художником портреты идеологических лидеров режима будто беззвучно «вопят» из мрака, объединяясь вокруг тематики абсолютного правления и деспотизма. Отображая темные стороны советской жизни, мастер высвечивал свое неповиновение репрессивным догмам социалистического реализма, которые тяжким грузом давили на него. Скрытые намеки в тематике художника могут восприниматься как протест против идеологии, режима и его основ. Ашраф Мурад, который является одним из самых выдающихся азербайджанских художников ХХ века, внес неоценимый вклад в развитие искусства и стал настоящим источником вдохновения для последующих поколений художников. При жизни он не удостоился какого-либо официального признания, а его первая персональная выставка состоялась лишь в 1984 году, уже после смерти.

На выставке представлены произведения Ашрафа Мурада из собраний Азербайджанского национального музея искусств им. Р.Мустафаева, Азербайджанской государственной картинной галереи, Музея современного искусства (Баку), галереи NAR, из частных коллекций Фархада Ахмедова, Рашада Бабаева, Эльчина Сафарова, Хайяма Мирзазаде, а также связанные с художником материалы из архивов Рамиза Абуталыбова, Рафаэля Гюльмаммадли и Вюгара Мурадова.

Куратор выставки Фарах Алекберли

О Музее Живописи Азербайджана ХХ-ХХI веков

Музей Живописи Азербайджана ХХ-ХХI веков, созданный Фондом Гейдара Алиева и расположенный недалеко от Площади Государственного флага, был открыт в июне 2015 года, а 26 мая 2018 года Пространство Современного Искусства YARAT представило в этом музее первую выставку под названием "Труд, отдых и мечты: 1960–1980-е глазами азербайджанских мастеров". В экспозицию были включены работы 23-х известных художников Азербайджана, составляющих золотой фонд азербайджанской культуры.
Благодаря регулярным встречам с местными и зарубежными специалистами в области искусства, кураторами и художниками, посетители выставки получили возможность более подробно знакомиться с биографиями и творчеством представленных в музее художников. Мастер-классы для детей ("Little Master") и для взрослых ("Познай себя"), которые проводятся под руководством известных художников, помогли участникам выявить свой творческий потенциал и усвоить основы изобразительного искусства. А в музейных залах прошли музыкальные мероприятия самых разных жанров от классики до рока. Музей тесно сотрудничает с образовательными учреждениями, а профессиональный персонал музея при помощи интерактивных экскурсий ежедневно знакомит школьников и студентов с экспозицией, учит их понимать и анализировать искусство.

__________
Ashraf Murad: "Love and Protest" A Retrospective Exhibition
16th March – 16th June

YARAT Contemporary Art Space is presenting the first major museum exhibition of Azerbaijani nonconformist artist Ashraf Murad. Composed of both private and public collections from Azerbaijan and abroad, the exhibition will be held at the Azerbaijan Painting Museum of the XX-XXI Centuries. Many of the works are being presented to the general public for the first time. Covering the full breadth of his oeuvre, with over fifty multidisciplinary works, the exhibition features paintings, drawings, graphics as well as photographs and contextual materials.

Beginning from the mid-1960s and concluding with Ashraf Murad’s death in 1979, the exhibition reveals him as a beautiful realist painter and sensitive interpreter of the evolving political climate.

In 1954, Ashraf Murad returned to Baku after finishing his education at the I. Repin Leningrad Institute of Painting, Sculpture and Architecture. The painting style of the artist, who worked according the traditions of the Russian realist school, was highly rated by his teachers during his student years. His large-scale historically - themed paintings (Griboyedov and Bakikhanov, On The Border, Attempt at Freedom) of 1957-60 deliver a mood of patriotism, and address a tragic aspect in the geopolitical environment of Azerbaijan - through the Treaty of Turkmenchay, which divided a nation into two. Paintings created in the 1960s demonstrate exemplary technical skills, his brave use of colour and expressed the author's standpoint, which was unusual for the period. A tragic life event, which happened to Ashraf Murad at the end of the 1960s, determined his future career. The painful and introverted life of the painter was directly reflected in his oeuvre. His previous typical light-filled, glamorous narrative paintings, accepted by the regime, began to receive shades of melancholy and drama. The bright palette of the artist grew darker, the compositions became laconic, monumental and generalised on greater canvas sizes. From this period, his themed and still life paintings portray the feeling of great inner tension, mysterious mystical power and terrible cold. Dramatic and exciting, tense and overwhelming, it is as if they are about the existence of parallel realities. His portraits of regime leaders, images of athletes and still lifes were of Soviet subjects, but were not ‘Soviet’ at all. His ‘soundlessly’ crying portraits of regime and ideological leaders were united around the issues of absolute power and oppression. Murad reflected the dark side of Soviet life, highlighting his defiance against the repressive dogma of Socialist Realism that was imposed on him. Ashraf’s subjects, with their hidden meanings, were protests of ideology, the regime and its foundations. Ashraf Murad’s contribution to art development established him as one of Azerbaijan’s most significant artists of the twentieth century and made him into an inspiration for the next generations of artists. He was never officially recognised during his lifetime, his first posthumous exhibition not being held until 1984.

Paintings by Ashraf Murad on display at this exhibition are from public collections of the R. Mustafayev Azerbaijan National Art Museum, Azerbaijan State Art Gallery, Modern Art Museum (Baku) and Nar Gallery, as well as works from the private collections of Farkhad Akhmedov, Rashad Babayev, Elchin Safarov, Khayyam Mirzazade and archive materials from Ramiz Abutalibov, Rafael Gulmammadli and Vugar Muradov.

The exhibition is curated by Farah Alakbarli

The Azerbaijani Painting Museum of the XX-XXI Centuries

The Azerbaijani Painting Museum of the Twentieth to Twenty-First Centuries is situated on the territory of the State Flag Square, founded by the Heydar Aliyev Foundation. The official opening took place in June 2015 and YARAT Contemporary Art Space presented the first exhibition entitled Labour, Leisure and Dreams: 1960s-1980s Through the Eyes of Azerbaijani Masters on 26th May 2018. The exhibition includes works by twenty-three famous Azerbaijani painters, together constituting The Golden Fund of Azerbaijani Culture. Thanks to regular meetings with local and foreign art experts, curators and artists, visitors of the exhibition had an opportunity to learn more about the creative development of the artists and their works exhibited in the museum. Under the guidance of famous artists, master-classes for children ‘Little Master’ and adults ‘Explore Yourself’ helped the participants discover their creative potential and master the basics of visual art. Moreover, the visitors enjoyed various musical pieces from classical to rock, which accompanied them within the museum halls. The Museum collaborates closely with educational institutions and the museum’s staff familiarises pupils and students with expositions through interactive tours by teaching them to comprehend and interpret art.
Paylaş